KOSZT PODGRZANIA WODY – DLACZEGO TAKI WYSOKI?
Koszty ciepła to wyłącznie opłaty ponoszone przez Spółdzielnię na rzecz dostawcy ciepła, tj. Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Olsztynie (MPEC), naliczane według wskazań urządzeń pomiarowych (ciepłomierzy i wodomierzy stanowiących układ pomiarowo-rozliczeniowy) i aktualnej taryfy za ciepło. Spółdzielnia nie odnosi żadnych korzyści finansowych z tytułu dostawy i rozliczania ciepła w budynkach.
Zwracamy uwagę, że nie ma takiego towaru jak „ciepła woda”, a co za tym idzie nie ma jednej dla wszystkich odbiorców ceny ciepłej wody. Zimną wodę dostarcza do mieszkań Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, natomiast czynnik grzewczy, który zamienia ją w ciepłą wodę dostarcza MPEC.
W miesięcznych opłatach za używanie mieszkania wpłacają Państwo zaliczki na pokrycie kosztów podgrzewania wody – nie jest to rzeczywisty koszt, a jedynie przedpłata skalkulowana na podstawie kosztów poniesionych w poprzednim okresie rozliczeniowym.
Rzeczywisty koszt podgrzania 1m3 wody możemy obliczyć dopiero po zakończeniu okresu rozliczeniowego, kiedy otrzymamy od mieszkańców informacje o zużyciu wody w mieszkaniach oraz wszystkie faktury za energię cieplną.
Obowiązująca od 1 października 2023 r. wysokość zaliczki za podgrzewanie wody (67,10 zł/m3) została skalkulowana na podstawie kosztów energii cieplnej przeznaczonej na cele podgrzewania wody poniesionych w drugim półroczu 2022 roku, z uwzględnieniem zmian podatku VAT od 1 stycznia 2023 roku z 5% do 23%, wg poniższego wyliczenia:
- rzeczywisty koszt podgrzewania wody w drugim półroczu 2022 roku wyniósł 54,55 zł/m3 + 5% VAT = 57,28 zł/ m3
- przeliczony koszt podgrzewania wody w drugim półroczu 2022 roku z uwzględnieniem zmian podatku VAT wyniósł – 54,55 zł/m3 + 23% VAT = 67,10 zł/m3 .
W drugim półroczu 2022 roku rzeczywisty koszt podgrzewania wody wyniósł 57,28 zł/m3, natomiast w pierwszym półroczu 2023 roku – 81,40 zł/m3. Jako główną przyczynę wzrostu należy wskazać zmiany cen ciepła. W drugim półroczu 2022 roku i pierwszym półroczu 2023 roku, dostawca ciepła, tj. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Olsztynie pięciokrotnie zmieniał stawki:
Termin wprowadzenia zmiany: | Szacowana zmiana średniorocznych opłat za ciepło: |
od sierpnia 2022 | + 20,4% |
od września 2022 | + 7,6% |
od grudnia 2022 | + 32,1% |
od lutego 2023 | + 2,0 % |
od maja 2023 | – 3,6% |
Dodatkowo przestała obowiązywać Rządowa Tarcza Antyinflacyjna, która w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r. obniżała stawkę VAT na sprzedaż energii cieplnej do wysokości: w styczniu 8%, w pozostałych miesiącach 5%. Od 1 stycznia 2023 roku stawka VAT na sprzedaż energii cieplnej wróciła do wysokości 23%, co wpłynęło na dalszy wzrost kosztów energii cieplnej.
Skutki podwyżek zostały w części złagodzone zapisami Ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz. U. z 2022 r., poz. 1967), które dla odbiorców zasilanych z miejskiej sieci ciepłowniczej w okresie od 1 października 2022 do 30 kwietnia 2023 r. wprowadziły ceny z rekompensatą wypłacaną dla przedsiębiorstw energetycznych oraz Ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r., poz. 295) wprowadzającej przepisy w zakresie mechanizmu „maksymalnej ceny dostawy ciepła” oraz „ceny najniższej” dla odbiorców uprawnionych – wymienionych w art. 4.1 ustawy, który obowiązywać będzie do dnia 31 grudnia 2023 r.
Koszty ciepła są dzielone na cele centralnego ogrzewania i podgrzewania wody i wynikają wprost z faktur dostawcy. W I półroczu 2023 r. Spółdzielnia zapłaciła do MPEC za energię cieplną kwotę 26,1 mln zł, w tym na cele podgrzewania wody 10,4 mln zł, pozostałe 15,7 mln zł na cele ogrzewania mieszkań. Jak widać udział energii cieplnej na cele podgrzewania wody stanowi bardzo istotny udział w całkowitych kosztach energii cieplnej – ok. 40%.
Dla porównania w analogicznym okresie ubiegłego roku koszty energii cieplnej wynosiły 13,4 mln zł, w tym na podgrzewanie wody 5,1 mln zł, a na ogrzewanie mieszkań 8,3 mln zł.
Lp. | Wyszczególnienie | I półrocze 2023 | I półrocze 2022 |
1. | Całkowity koszt energii cieplnej z czego: | 26 135 142,14 [zł] | 13 402 150,88 [zł] |
2. | – koszt podgrzewania wody | 10 369 963,89 [zł] | 5 103 460,96 [zł] |
3. | – koszt centralnego ogrzewania | 15 765 178,25 [zł] | 8 298 689,92 [zł] |
4. | Zużycie wody na podstawie wodomierzy mieszkaniowych | 127 400,63 [m3] | 133 995,28 [m3] |
5. | Zużycie energii cieplnej na podgrzewanie wody | 68 757 [GJ] | 70 962 [GJ] |
6. | Uśredniony koszt energii cieplnej (poz.2/poz.5) | 150,82 [zł/GJ] | 71,92 [zł/GJ] |
7. | Koszt podgrzania 1m3 (poz.2/poz.4) | 81,40 [zł/m3] | 38,09 [zł/m3] |
Powyższe porównanie wskazuje na prawie dwukrotny wzrost kosztów jakie poniosła Spółdzielnia na opłacenie faktur za zakup energii cieplnej, co odzwierciedla się w koszcie podgrzewania wody.
Jak jest w „Jarotach”?
Zarządca ma pewną swobodę w wyborze sposobu rozliczeń energii cieplnej, zatwierdzając wybraną metodę w formie wewnętrznego regulaminu. W naszej Spółdzielni bazujemy na dokumentach i wskazaniach układów pomiarowo-rozliczeniowych. Stawiamy na transparentność i uczciwość. Mierzymy rzeczywistą ilość energii zużytej na cele podgrzewania wody, a nie przyjmujemy kalkulacji i wyliczeń ilości energii [GJ] potrzebnych do podgrzania 1 m3 wody. Jeżeli zarządca w rozliczeniach ciepła bazuje na innych wskaźnikach niż to wynika z pomiaru, to skutkuje to przeniesieniem części kosztów energii cieplnej z podgrzewania wody na centralne ogrzewanie, czyli: tańsze podgrzewanie wody => droższe centralne ogrzewanie.
W Spółdzielni Jaroty w Olsztynie jest ponad 200 węzłów cieplnych, z których zasilane są nasze budynki w ciepło. Poniżej zamieszczamy fragment faktury za energię cieplną zakupioną w czerwcu 2023 roku z przykładowym węzłem grupowym przy ul. Boenigka. Dla przejrzystości wybieramy miesiąc bez ogrzewania, w którym całość zmierzonego ciepła jest przeznaczona na cele podgrzewania wody. Należy zwrócić uwagę, że już na fakturze zarówno moc jak i pobrana energia podzielona jest na cele podgrzewania wody i centralnego ogrzewania (okres letni – brak zużycia na co). Dodatkowo wyszczególnione jest wskazanie licznika mierzącego zużycie ciepłej wody dostarczanej do lokali w budynkach zasilanych z tego węzła.
Po wyłączeniu opłat stałych na centralne ogrzewanie w wysokości 10.086,38 zł, koszty na cele podgrzewania wody wyniosły 20.202,87 zł, co przy zużyciu wody zmierzonym w węźle w ilości 248,1 m3 daje koszt pogrzania 1 m3 w wysokości 81,43 zł. Należy pamiętać, że koszt ten jest różny w poszczególnych węzłach i miesiącach, a wysokość zależy od bardzo wielu czynników, np. wielkości budynku, rodzaju istniejącej instalacji, nastaw temperaturowych, faktycznej ilości pobranej wody itp.
Uzupełniając powyższe informacje, przedstawiamy wykresy charakteryzujące wartości i parametry podgrzewania wody w zasobach Spółdzielni „Jaroty”, a zwłaszcza dynamikę zmian w ostatnim czasie.
Należy podkreślić, że koszty związane z dostawą mediów mają charakter całkowicie niezależny od Spółdzielni, na wysokość których Spółdzielnia nie ma wpływu. W świetle obowiązującego prawa ceny energii regulują dostawcy przy aprobacie instytucji kontrolnych Państwa (np. Urzędu Regulacji Energetyki). Oznacza to, że Spółdzielnia nie może negocjować cen energii cieplnej.
Zasady rozliczenia kosztów ciepła dostarczonego na cele podgrzewania wody określa Regulamin rozliczeń kosztów ciepła dostarczonego do mieszkań na cele ogrzewania lokali i podgrzewania wody Spółdzielni Mieszkaniowej „Jaroty” w Olsztynie. Regulaminy są dostępne na stronie internetowej: www.smjaroty.pl
Problem drastycznych podwyżek opłat za ciepło nie dotyczy tylko naszej Spółdzielni, ale występuje w całym kraju, co potwierdzają liczne artykuły dostępne w internecie.
Zarząd SM „Jaroty”